Planten en dieren in het Drentsche Aa gebied

De Weidebeekjuffer is een soort waterjuffer die het eerste deel van zijn leven als larve onder water leeft. Je kunt de Weidebeekjuffer zien van eind mei tot eind augustus. Het mannetje heeft een metaalglanzend achterlijf en bontgekleurde vleugels, waarvan de top en basis niet gekleurd zijn. Het vrouwtje heeft doorschijnende groene tot groenbruine vleugels.

Mannetjes vallen vooral op tijdens hun paringsdans, waarbij ze boven de beek heen en weer vliegen en een eigen territorium bezetten. Het vrouwtje legt in dit gebied haar eitjes, goed bewaakt door het mannetje. Weidebeekjuffers houden van beken met veel zuurstof en zonder schaduw. Je ziet ze bijna nooit boven stilstaand water.

In het Drentsche Aa-gebied waren ze door watervervuiling bijna verdwenen, maar nu het beekwater schoner is, zijn ze terug. Je kunt ze onder andere zien bij het Amerdiep, Gasterensche Diep, Taarlosche Diep en andere beekjes. We zijn trots op de Weidebeekjuffer. Het is een teken van goede natuurkwaliteit en daarom een van onze boegbeelden.

Zwartblauwe rapunzel
De Zwartblauwe rapunzel heeft een inktkleurige, soms blauwmetalig glanzende bloem. Hij bloeit maar kort, tussen medio mei en half juni en wordt ongeveer kniehoog. Opmerkelijk is dat de plant hier in het open grasland groeit, terwijl hij elders (zuidelijker) vooral in vochtige loofbossen groeit. Hij leeft hier overigens aan de rand van zijn Noord-Europese groeiareaal. Dit komt vermoedelijk door de permanent hoge vochtigheid van het Drentse klimaat.

Orchideeën
In het voorjaar, omstreeks begin juni, zijn sommige graslanden langs de Drentsche Aa paars van de bloeiende orchideeën. Dan bloeit de Brede orchis, een liefhebber van natte hooilanden. Vroeger was deze orchidee zeer algemeen in grote delen van Nederland. Door ontwatering, zoals het graven van sloten, is deze voorjaarsbloeier zeer zeldzaam geworden. De Brede orchis heeft om te overleven mineraalrijk grondwater nodig. Door het dempen van sloten en door het instellen van een consequent hooilandbeheer, kwamen de orchideeën terug. Nu zijn er vele percelen waar de Brede orchis voorkomt.

Er zijn meer orchideeën te vinden in het Drentsche Aa-gebied. De Gevlekte orchis groeit vooral op heidevelden met keileem in de bodem, zoals op het Ballooërveld. Je kunt hem ook vinden in schrale graslanden, waar hij op wat drogere plekken groeit dan de Brede orchis. De Rietorchis heeft twee varianten: één met ongevlekte bladeren en één met gevlekte bladeren. Beide soorten houden van natte plekken, maar de Rietorchis is nog vrij zeldzaam in het Drentsche Aa-gebied. Soms groeien de Brede orchis en de Rietorchis dicht bij elkaar en vormen dan stevige bastaarden met veel grote bloemen.

De Welriekende nachtorchis groeit graag op heidevelden en in vrij droge, schrale graslanden met een beetje leem in de bodem. Deze orchidee bloeit in juni met roomwitte bloemen. Nachtvlinders worden 's nachts aangetrokken door de geur, drinken de nectar en bestuiven zo de bloemen. De Welriekende nachtorchis is zeldzaam in Drenthe.