15 feb. Drentsche Aa geologielezing 'Strepen in het landschap'
Donderdag 15 februari houdt Nationaal Park Drentsche Aa een Drentsche Aa thema-avond in Eetcafé Het Witte Huis in Zeegse. De Drentse geoloog Harry Huisman vertelt op boeiende wijze over IJstijden, ruggen in het Noord- en Oost-Drentse landschap en zwerfstenen. Harry Huisman was jarenlang conservator van de geologische collectie in Natuurmuseum Groningen. Momenteel is hij vrijwilliger en ‘stenendokter’ in het Hunebedcentrum te Borger. De lezing is gratis te bezoeken.
Het vriendelijke, afwisselende zandlandschap van Noord- en Oost-Drenthe is gevormd in de voorlaatste en laatste ijstijd. De voorlaatste Saale-ijstijd bracht tot halverwege ons land gletsjerijs uit Scandinavië. De laatste Weichsel-ijstijd, vooral de tweede helft, werd van tijd tot tijd geregeerd door intense koude met sneeuw- en zandstormen. Kortom, hier heerste toen een poolwoestijn.
De ‘hobbels en bobbels’ in het Drentse landschap worden bepaald door een reeks smalle, NNW-ZZO gerichte zand/keileemruggen. Tussen de zandruggen liggen laagtes waarin zich beekdalen, waaronder die van de Drentsche Aa, hebben ontwikkeld. De Hondsrug is de meest oostelijke zandrug. Oostelijk daarvan ligt het brede en diepe Hunzedal.
Landschappelijk gezien zijn de zand- en keileemruggen het interessants. Ze zijn ontstaan in de laatste fase van de landijsbedekking in het Saalien, circa 135.000 jaar geleden. Hun parallelle verloop heeft te maken met relatief snel bewegend ijs, dat de ondergrond waarover het bewoog heeft gemodelleerd. Over het ontstaan zijn in de loop van de tijd talloze meningen en theorieën naar voren gebracht, maar geen van alle gaf tot dusver een bevredigende verklaring. Ook aan de meest recente theorie kleven nog tal van vragen.
Samen met het gletsjerijs zijn uit Scandinavië grote aantallen zwerfkeien naar Drenthe getransporteerd. Deze vormen een staalkaart van gesteenten die in die noordelijke landen de oeroude rotsbodem samenstellen. Sommige zwerfstenen zijn tegen de 2 miljard jaar oud! Oost-Drenthe blijkt relatief rijk aan ‘lange-afstandskampioenen’ onder de zwerfstenen. Sommige granietkeien komen van zo’n 2500 km hiervandaan, helemaal uit Zweeds Lapland.
Over deze stenen, hoe men er vroeger tegen aan keek en wat de huidige stand van zaken is, gaat het verhaal op 15 februari.
Locatie: Eetcafé Het Witte Huis Zeegse
Tijd: Inloop vanaf 19:30 uur. Lezing start om 20:00 uur.
Kosten: Gratis toegang, incl. kop koffie/thee. Na afloop wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor het Drentsche Aa gebiedsfonds.
Foto beekdal Schipborgsche Diep (foto Harry Huisman)