Drentsche Aa Nieuwsbrief nr 62

Eind oktober 2021 is gestart met de plaatsing van de nieuwe Nationaal Park Drentsche Aa welkomstborden.

Deze nieuwe welkomstborden zijn aan de grenzen bij de invalswegen geplaatst. De bestaande borden staan langs de oorspronkelijke, inmiddels verouderde grenzen van het toen (2002) nog veel kleinere Nationaal Park (de ‘centrale driehoek’) en zorgen daarmee voor verwarring. Die nog wordt vergroot doordat op een deel van de borden nog de oude naam ‘Nationaal beek- en esdorpenlandschap’ prijkt.

Van de oude borden wordt een aantal verwijderd; nog bruikbare borden worden verplaatst. Daarnaast komen er nieuwe borden bij, zodat mensen voortaan overal in het Nationaal Park Drentsche Aa welkom worden geheten.

In het oktober is Nationaal Park Drentsche Aa weer gestart met de jaarlijkse Gastheerschapcursus voor Drentsche Aa ondernemers en werknemers.

In vier bijeenkomsten en een dagexcursie worden de deelnemers opgeleid tot ambassadeur/voorlichter van het Drentsche Aa gebied. Helaas is de laatste avond vanwege Corona afgezegd. Zeventien enthousiaste nieuwe Gastheren en –vrouwen hebben drie van de vier bijeenkomst bijgewoond. Zodra de situatie het weer toelaat, pakken we de draad weer op en presenteren zij hun eindopdrachten.

NP Drentsche Aa Junior Rangers hebben zaterdag 6 november geholpen bij de landelijke Natuurwerkdag. Gezamenlijk hebben ze gewerkt in het Asserbos, een van de Drentsche Aa brongebieden.

De Natuurwerkdag is een gezellige dag, waarin het ontmoeten en mensen in contact brengen met de natuur centraal staat. Kortom: Een dag lekker buiten onthaasten, gezellig met elkaar aan het werk en tegelijkertijd een belangrijke bijdrage aan het natuurbeheer leveren. De natuurwerkdag was georganiseerd in samenwerking met St. Het Drentse Landschap.

Stichting Het Drentse Landschap plaatst ook het Nationaal Park Drentsche Aa logo op haar gebiedsborden binnen het Drentsche Aa gebied.

Het wordt steeds zichtbaarder voor de gebiedsbezoeker dat ze zich in Nationaal Park Drentsche Aa bevinden. Ook Staatsbosbeheer heeft al enkele borden van het NP Drentsche Aa logo voorzien.

In oktober hadden de Junior Rangers een super leuke Nationaal Park Drentsche Aa dag gehad in en om het Hunebedcentrum in Borger. Veel gezien en geleerd vandaag. Over Hunebedbouwers, hunebedden, steentijdkoelkasten en... vuur maken. De mooie verhalen werden verteld door een echt 'oermens'. Fantastisch georganiseerd door Stichting Het Drentse Landschap en het Hunebedcentrum. Na afloop kregen de Junior Rangers van de organisatoren een goedgevulde goodiebag mee en van het Nationaal Park een vuurmaak setje om thuis te oefenen. Top geregeld, we kijken terug op een super leuke dag.

Nationaal Park Drentsche Aa Junior Ranger of – begeleider worden?

Aanmelden? Kijk hier voor meer informatie.

Het wemelt in het Nationaal Park Drentsche Aa van de poeltjes en vennetjes. De meest zijn hier van nature, bijvoorbeeld pingo’s. Kijk voor uitleg: https://www.drenthemagazine.nl/2784-2/. Maar poelen zijn ook gegraven, bijvoorbeeld als drinkplaats voor vee.

Momenteel worden poelen en vennen opgeschoond door vrijwilligers én aannemers in het Nationaal Park Drentsche Aa. In de Zeegser Duinen heeft de Werkgroep Siepelveen het ven opgeschoond en ontdaan van boom- en struikopslag zodat er meer licht in het ven kan komen wat beter is voor leven in het water.

Komende maanden worden diverse poelen machinaal opgeschoond door een aannemer. Het onderhoud bestaat uit opslag verwijderen en met de kraanbak 2/3^e van de bagger eruit te halen. Zo wordt de verlanding van de poel tegen gegaan. En kunnen de amfibieën, zoals kikkers en paden er in het voorjaar weer hun eitjes in afzetten.

Voor meer info: boswachter Amanda Lijnema a.lijnema@staatsbosbeheer.nl

In samenwerking met het Nationaal Park Drentscha Aa, het Toeristisch platform Aa en Hunze, de Gemeente Aa en Hunze en het Recreatieschap Drenthe zijn er vier dorpswandelingen (Grolloo, Eext, Schipborg en Gasselte) in ontwikkeling.

De wandelingen vertellen het unieke verhaal uit het dorp dóór het dorp.
Per dorp zijn er werkgroepen samengesteld met daarin leden van dorpsbelangen/historische verenigingen, ondernemers en gidsen uit het desbetreffende dorp. Door middel van persoonlijke verhalen van inwoners, komen heden en verleden tot leven. Samen bepalen zij de route, het verhaal en bijpassende beleefpunten. Drie van de vier routes zijn vooral gericht op gezinnen met kinderen.

De wandelingen kunnen ten alle tijden digitaal bewandeld worden en zijn ingevuld met o.a. beeldmateriaal en podcasts. Om een extra dimensie aan de beleving te geven, kan de route ook met een lokale gids worden gelopen. Ook leuk voor de school!

Met deze wandelingen willen we bewoners en bezoekers nog meer bewust maken van de aanwezigheid van het Nationaal Park waarin ze zich bevinden, in het dorp maar zeker ook in het omliggende landschap.
Naar verwachting zullen de routes voor de zomer gereed zijn.

Meer informatie is verkrijgbaar bij Valerie Vermeire tel: 0592-267587

Dit ruim 20 hectaren grote gebied ligt ten zuidoosten van Landgoed De Schipborg. Ook voor dit kleine zijdal van het Anlooërdiepje is Prolander gestart met de voorbereiding van een inrichtingsplan voor natuur. Op 30 november heeft een eerste schetssessie plaatsgevonden, waaraan diverse organisaties en belanghebbenden uit de directe omgeving hebben deelgenomen. Veel ideeën en wensen werden ingebracht. De komende tijd werkt Prolander dit uit tot een schetsontwerp met diverse varianten. Komend voorjaar presenteren wij het schetsontwerp tijdens een inloopbijeenkomst voor belangstellenden.

Contactpersoon: S.Uiterwijk@prolander.nl 0592-365000

Prolander organiseerde op 14 oktober een wandelroute en een informatieavond voor project Roodzanden ter afronding van de schetsfase.

Vele belangstellenden liepen die middag de wandelroute langs enkele infostands, waar medewerkers van het Waterschap, Staatsbosbeheer en Prolander uitleg gaven. Voor belangstellenden die in de middag geen gelegenheid hadden, was er dezelfde avond in het Fletcherhotel te Zeegse een inloopbijeenkomst om meer informatie te ontvangen.

Prolander kijkt met plezier terug op de vele waardevolle gesprekken met de ca. 75 bezoekers. Naast de gesprekken was er ook een mogelijkheid om reacties op het schetsontwerp te geven via het schetsboekje. De informatie die we via gesprekken en via schriftelijke reacties hebben ontvangen, benutten wij voor het vervolg van het project. Begin 2022 gaat Prolander in samenwerking met een ingenieursbureau verder met de planvorming voor Roodzanden.

Contactpersoon: S.Uiterwijk@prolander.nl 0592-365000

Vanuit het Uitvoeringsprogramma Oppervlaktewaterwinning Drentsche Aa (UPDA) ging het project Perceelemissie samen met landbouwers en veehouders op zoek naar praktische en/of inventieve maatregelen die  af- en uitspoeling van de percelen kunnen voorkomen. Omdat de velddemo's aan boeren vanwege Corona niet live door konden gaan, is een aantal filmpjes opgenomen om te laten zien wat de mogelijkheden zijn. in totaal zijn er 5 filmpjes opgenomen: van de demo 'wafeltjesrol' tot de demo 'beregeningsproef'. Hieronder de samenvatting.

https://youtu.be/TjK9rzUigDM

De bescherming van de Drentsche Aa als belangrijke bron voor drinkwater. Meer zichtbare biodiversiteit aan de waterkant. Minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Het vasthouden van regen- en grondwater voor gewassen op het land. Het zijn doelen van een unieke ‘groenblauwe’ samenwerking in Noord-Drenthe. Hier werken al 45 boeren en tuinders langs de Drentsche Aa aan mee, door een strook grond langs de oevers van de beek niet agrarisch te bewerken en te helpen er kruiden- en bloemrijke buffers te laten ontstaan. Ter compensatie van de inkomensderving en extra onderhoudskosten zijn LTO Noord en Waterbedrijf Groningen voor de deelnemers opnieuw een vierjarige vergoedingsregeling overeengekomen. Vandaag vond op het provinciehuis in Assen de ondertekening plaats.

Boeren en tuinders helpen mee met bescherming drinkwaterbron Drentsche Aa - Waterbedrijf Groningen

Ruim 1200 bewoners van de grondwaterbeschermingsgebieden rondom productielocaties Sellingen (gemeente Westerwolde) en Onnen/De Punt (gemeente Groningen) ontvingen onlangs van Waterbedrijf Groningen en de Provincie Groningen een brief met het verzoek een online vragenlijst in te vullen. Hierin vragen ze o.a. of bewoners weten dat zij in een grondwaterbeschermingsgebied wonen en of zij de extra regels kennen die daar gelden om de nabijgelegen drinkwaterbronnen te beschermen. Met de resultaten van het onderzoek gaan het waterbedrijf en de provincie Groningen vervolgens bepalen of en hoe ze de bewoners verder kunnen voorlichten en informeren. Dit alles natuurlijk met het doel om onze drinkwaterbronnen zo schoon mogelijk te houden. Want, wat er niet in komt, hoeven we er ook niet uit te zuiveren.

Onder bevlogen aanvoering van eigen groen- en terreinbeheerders brengt Waterbedrijf Groningen de boomgaard nabij Huis te Glimmen terug in oude glorie door nieuwe aanplant van fruitbomen. De nieuwe bomen werden met zorg uitgezocht en dat is niet zonder reden. De boomgaard, ook wel bekend als De Appelhof staat weliswaar op het terrein van het waterbedrijf en valt daarmee ook onder het beheer van Waterbedrijf Groningen, maar is ook van historische waarde en maakt deel uit van het rijksmonument Huis te Glimmen. De bomen waren ziek en moesten worden gerooid. Mede vanwege de cultuurhistorische waarde van de boomgaard wilde Waterbedrijf Groningen de bomen vervangen door jonge aanplant. En dan niet door zomaar een paar nieuwe fruitbomen, maar passend bij de bijzondere cultuurhistorische waarde van de boomgaard en Huis te Glimmen. Denk hierbij aan typische oude rassen als Bellefleur, Groninger Kroon en Notarisappel. De nieuwe fruitbomen werden onlangs aangeplant door historische vruchtboomkwekerij De Baggelhof samen met de groen- en terreinbeheerders van het waterbedrijf. Boomgaard verrijkt met nieuwe historische aanplant - Waterbedrijf Groningen

Het Nationaal Park Drentsche Aa is een fantastisch en afwisselend wandelgebied met veel uitgezette wandelroutes (zie: https://www.staatsbosbeheer.nl/natuurgebieden/drentsche-aa/routes en https://www.drentscheaa.nl/zien/wandelen/).

Het onderhoud van die routes blijft voor natuurbeheerders een continu aandachtspunt, vooral de veiligheid van de bezoeker staat daarbij voorop. Na de drie voorlaatste zomers is er veel schade ontstaan door droogte. Vooral fijnsparren hebben een enorme klap te verduren gekregen. Door de droogte zijn de bomen verzwakt waardoor ze een gemakkelijke prooi werden voor een minuscuul klein kevertje; de letterzetter (Lat.: Ips typographus).

Op veel plekken kunt u, dicht langs de paden, omgezaagde fijnsparren zien liggen. Dode bomen die ver genoeg van de paden af staan zagen we niet om omdat dode bomen voedsel betekenen voor schimmels en insecten waar o.a. spechten van profiteren.

Op de open plekken ontkiemen al snel nieuwe bomen waardoor het gebied gevarieerder wordt qua leeftijdsopbouw en soorten.

Momenteel zijn we bezig in het Evertsbos, ten zuiden van Anloo.

Meer info:

Kees van Son, boswachter Nationaal Park Drentsche Aa. Email: k.son@staatsbosbeheer.nl

‘Waterbedrijf Groningen heeft sinds kort acht bijzondere werknemers in dienst. Het zijn acht mosselen die alarm slaan als het water voor de stad Groningen vervuild is’ - de kop van het artikel dat RTV Noord onlangs schreef over de Mosselmonitor. Het artikel bevat ook een filmpje met mooie beelden van de Drentsche Aa. Bekijk hier het artikel over de Mosselmonitor.

Tijdens onze voorjaarscampagne 'Omtuinen' maakte één van onze klanten kans op een dag hulp van onze sympathieke hovenier TuinTom bij het klimaatadaptief maken van de tuin. Met deze jaarlijkse campagne maakt Waterbedrijf Groningen klanten bewust van de gevolgen van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen in de tuin. Vorige week was het dan zover: 'TuinTom', ook wel bekend als de hovenier van Donker Groen, bracht een bezoek aan de winnares.

De tuinierdag vond bewust pas plaats na de zomer, omdat de aanpassingen die in de tuin zijn gedaan op lange termijn dan een beter effect gaan hebben. Bekijk hier de video met handige tuintips: Omtuinen - Groningen tuint om!

In augustus 2021 is de groenknolorchis voor het eerst in Drenthe gevonden. Een hersteld beekdalgrasland in het dal van de Drentsche Aa had de primeur. Deze orchideeënsoort is een belangrijke indicator voor een goed ontwikkeld natuurgebied. Een kroon op het werk van beheerder Staatsbosbeheer dus. De groenknolorchis komt vooral voor op plaatsen waar enigszins kalkrijk water of zand aanwezig is en dan op plaatsen waar bodem, water en beheer met elkaar in evenwicht zijn. Bij natuurherstel streven we juist naar dat evenwicht. In het terrein waar de soort gevonden is staan al meer bijzondere soorten zoals blauwe knoop, klokjesgentiaan en rietorchis.

De nieuwe orchideeënsoort is er eentje die je gauw over het hoofd ziet, want ze is klein van stuk en heeft groene bloemen. Toch is de groenknolorchis als je goed kijkt een prachtige frêle orchideeënsoort.

De groenknolorchis komt tegenwoordig vooral voor in de duinen en in laagveenmoerassen. Op de hogere zandgronden was de soort overal verdwenen, tot nu dus. Het leuke is dat vrijwilligers Jan en Liesbeth Essink de miniorchidee vonden, mensen met oog voor details. De plant was toen al uitgebloeid. In het voorjaar van 2022 gaan ze weer op pad om te kijken of er meer exemplaren van deze bijzondere soort te vinden zijn.

Na de beekbodemverhoging in het Anloërdiep eerder dit jaar, is inmiddels ook de bodem van het Zeegserloopje verhoogd. En momenteel werken we in het Taarloschediep. Het is een pilot om te kijken of beekbodemverhoging een mogelijkheid is om kwetsbare natuur te beschermen.

Het bijzondere aan deze projecten is dat we in natuurgebied werken. Dit betekent dat we zeer zorgvuldig te werk gaan. In het geval van het Zeegserloopje betekende dit nog meer handwerk dan bij het Anloërdiep. Op een centraal punt stond de installatie om zand met het beekwater te mengen. Een haspelinstallatie met lange slang bracht dit mengsel in de beek. Mankracht stuurde, ondersteunde en begeleide de slang. Een speciale spuitkop zorgde ervoor dat schade door de krachtige staal werd voorkomen. Daarnaast brachten we fijne takkenbossen en grotere takken aan in de beek, om het net ingebrachte zand goed vast te houden. Bovendien brengt dat variatie in de beek voor vissen en kleine waterdiertjes.

Komende week gaan we op deze manier bij het Taarloschediep aan de slag. Het Taarloschediep is veel breder dan de eerder genoemde beken, zodat we hier dus langer bezig zijn. Hier worden geen takkenbossen gebruikt maar complete boomstammen. We verwachten hier eind januari 2022 klaar te zijn. Aannemer Knoop Natuur- en Waterbouw voert dit werk voor ons uit.

Daarnaast worden er werkzaamheden uitgevoerd om nadelige gevolgen van deze beekbodemverhoging voor de omgeving in aanliggende tuinen en percelen, te voorkomen. Denk dan aan het leggen van duikers en drainage. Dit voert Avitec voor ons uit.

Meer informatie over dit project: https://www.hunzeenaas.nl/projecten/beekbodemverhoging/

Speuren naar dieren en dingen van nu én uit de ijstijd op je smartphone? Dat kan eind van deze maand in de ‘open wereld’ van Geoparken De Hondsrug en TERRA.vita.

De game is gebaseerd op het populaire ‘Pokémon Go’. Er valt van alles te beleven. Je kunt een quiz spelen om je kennis te testen, interessante weetjes ontdekken of dieren en archeologische vondsten verzamelen in je eigen bibliotheek. De game is voor de kerst als app gratis beschikbaar via de Google Play Store en de Apple App Store. Een leuke en leerzame manier om in de kerstvakantie met het hele gezin Nationaal Park Drentsche Aa, De Hondsrug en TERRA.vita te verkennen.

Meer informatie: Cathrien Posthumus c.posthumus@dehondsrug.nl