Drentsche Aa Nieuwsbrief nr 46

http://www.drentscheaa.nl/divers/'-stap'-krant/

Boordevol informatie, interessante interviews, mooie foto's en natuurlijk de uitneembare gebiedskaart met op de achterzijde het activiteitenprogramma en de adressen van onze Drentsche Aa gastheren en vrouwen

Op zaterdag 7 april houdt Nationaal Park Drentsche Aa een Drentsche Aa safari. Deze safari is bedoeld om het Drentsche Aa gebied op een nieuwe manier te ontdekken. We starten met een korte introductie, onder het genot van een kop koffie. Daarna vertrekt de touringcar voor een rondrit door het Drentsche Aa landschap. Onderweg vertellen Nationaal Park medewerkers over het landschap, het beheer en de ontwikkelingen in dit gebied. Af en toe houden we een korte stop voor enkele korte wandelexcursies. Er zijn twee tochten, één om 09:30 uur en één om 13:30 uur.

De kosten zijn €15,- euro per persoon. Hierbij zijn de bustocht, koffie/thee en een informatiepakket inbegrepen.

Aanmelden per email: t.manak@ivn.nl. Startlocatie wordt bekend gemaakt na aanmelding. Aanmelding verplicht tot betaling.

Let op: vol is vol, wie zich daarna aanmeldt, wordt op de wachtlijst geplaatst.

Het Drentsche Aa gebied is in 2002 uitgeroepen tot Nationaal Park. Een bijzonder Nationaal Park omdat er mensen in het gebied wonen en werken. Het oude landschap met de vrij kronkelende beek kent een lange ontstaansgeschiedenis en spreekt tot de verbeelding. Veel sporen uit deze rijke geschiedenis zijn nog altijd in het veld te herkennen. Het landschap heeft zich ontwikkeld tot een uniek gebied met hoogwaardige natuur en prachtige verhalen. Hierover gaat de Nationaal Park Drentsche Aa cursus. De verhalen achter het landschap. In drie avondbijeenkomsten wordt op een eenvoudige boeiende wijze het Drentsche Aa verhaal verteld. Over ijstijden, mammoeten, hunebedbouwers maar ook de rol van het water en de bossen van nu.  De cursus wordt verzorgd door Nationaal Park Drentsche Aa in samenwerking met oa Waterschap Hunze en Aa’s, Staatsbosbeheer en Geopark De Hondsrug.

Cursusdata: 11, 18 en 25 april 2018

Tijd: 19:30-22:00 uur

Kosten: €50,- per deelnemer incl. koffie en thee

Cursuslocaties: worden nog bekend gemaakt

Aanmelden: per email aan t.manak@ivn.nl. Max. 25 deelnemers.

Het Drentse Landschap reikt tweejaarlijks de Harry de Vroome Penning uit aan initiatieven of mensen die iets bijzonders voor de ontwikkeling van het landschap In Drenthe hebben gedaan of gaan doen. Centraal daarbij staat een duurzame kwaliteitsbevordering van landschap met behoud van landschapkarakteristieke elementen. Tot 30 april a.s. kunnen suggesties voor kandidaten of projecten die in aanmerking komen voor de penning 2018 ingediend worden.

Harry de Vroome werkte als consulent landschapsbouw bij Staatsbosbeheer in Drenthe. Zijn hele leven stond in het teken van de natuur en het landschap. Ondanks dat het landschap aan allerlei veranderingen onderhevig was, wist Harry de Vroome op vele plekken het landschap haar vorm te laten behouden, onder andere in het Drentsche Aa gebied.

Categorieën

Uitgangspunt voor het toekennen van de prijs is dat de belangen van natuur, landschap, erfgoed, kunst en architectuur in Drenthe gediend moeten worden met het accent op de materiële aspecten ervan.

Er zijn twee categorieën te weten:

1. prijs van verdienste (beloning voor een idee, project of initiatief van personen/werkgroepen of organisaties die zich gedurende langere tijd voor natuur, landschap en/of erfgoed hebben ingezet)
2. aanmoedigingsprijs (beloning voor een jong, inspirerend en vernieuwend initiatief)

Op de website www.drentslandschap.nl is meer informatie te vinden over de criteria waaraan de inzendingen moeten voldoen. Hier is ook een standaardformulier dat gebruikt moet worden voor het aandragen van de kandidaten of projecten.

Stichting Het Drentse Landschap

Is de eerste stap in het project “Bewonersbetrokkenheid bij landschapsonderhoud, op weg naar streekbeheer in het Nationaal Beek-en Esdorpenlandschap Drentsche Aa”.  Bewoners van twee groepen dorpen (Taarlo & Oudemolen en Grolloo & Schoonloo) hebben de afgelopen 3 maanden de zeven lagen van hun landschap waargenomen en gewaardeerd tijdens een fietsexcursie in en rond de vier dorpen.

De beide dorpswerkgroepen hebben de resultaten van doorgesproken en hieruit zijn twee actielijsten voortgekomen. De op te pakken activiteiten in de dorpen zijn divers, voor ieder wat wils: van kennis excursies en het werken in het landschap tot overleg met de terrein beherende organisatie, hulp voor de huiszwaluw en het bijdragen aan de herinrichting van het centrum van een van de dorpen. Deze activiteiten worden door groepjes bewoners opgepakt, dorpsgenoten worden gestimuleerd om mee te doen en contacten worden gelegd met andere (ondersteunende) organisaties.

In het project wordt naast de kennis in het dorp ook bewust gebruik gemaakt van de externe deskundigen die hun kennis delen over het gebied. Dit gebeurt door het houden van een lezing, of zoals afgelopen vrijdag 9 maart door met een groep deskundigen het landschap waar te nemen en te waarderen met de methode Landschap in Zicht! Beide vormen hebben geleid tot extra inspiratie én kennis voor de betrokken bewoners.

De komende periode worden de actieplannen verder uitgewerkt naar concrete uitvoering, dat uiteindelijk moet leiden tot collectief streekbeheer van het landschap. Het project wordt begeleid door de BOKD en Landschapsbeheer Drenthe, met bijdragen van de Provincie Drenthe, het gebiedsfonds Drentsche Aa, het Prins Bernard Cultuurfonds Drenthe, de gemeente Tynaarlo en Aa en Hunze.

BOKD/Landschapsbeheer Drenthe, Luit Hummel / Bert Dijkstra

Het blijft nodig om inwoners uit het Drentsche Aa-gebied bewust te maken over milieuvriendelijke onkruidbestrijding. Uit twee onderzoeken blijkt dat er regelmatig glyfosaat en andere schadelijke middelen gebruikt worden, vermoedelijk wordt dit veroorzaakt door tuinonderhoud.

Waterschap Hunze en Aa’s, Provincie Drenthe en Waterbedrijf Groningen werken gezamenlijk aan een programma om vervuiling van de Drentsche Aa tegen te gaan. Dat is nodig, want er worden nog steeds overschrijdingen gemeten van diverse stoffen bij het innamepunt.  Het water uit de Drentsche Aa wordt door meer dan 200.000 mensen als drinkwater gebruikt, bijvoorbeeld in de stad Groningen. Om de drinkwatervoorziening voor de toekomst veilig te stellen, wordt samengewerkt met omliggende gemeenten, inwoners, bedrijven en boeren.

Belang van duurzaam tuinonderhoud

Ook Assen watert voor een groot deel rechtstreeks af op de Drentsche Aa. Uit het onderzoek daar is gebleken dat glyfosaat en AMPA (het afbraakproduct van glyfosaat) regelmatig aangetroffen worden.  Glyfosaat is een werkzaam bestandmiddel in de onkruidbestrijder Round Up. Andere, vaak aangetroffen stoffen zijn MCPA,  MCPP en Fluroxypyr (Primstar). Dit zijn allemaal onkruidbestrijdingsmiddelen. De aangetroffen concentraties zijn in de loop van de jaren gelukkig minder geworden, maar om de concentraties beheersbaar te houden, blijven de samenwerkende partijen investeren in goede communicatie met inwoners uit het Drentsche Aa-gebied.

Voorlichting blijft hard nodig

Ook uit vergelijkbaar onderzoek door het Breed Overleg Kleine Dorpen (BOKD) en Waterbedrijf Groningen blijkt dat diverse inwoners uit het Drentsche Aa-gebied nog altijd schadelijke chemische onkruidbestrijdingsmiddelen gebruiken. Dit is zorgelijk. Ook het komende tuinseizoen blijven de partners zich daarom sterk maken voor goede voorlichting over duurzame en milieuvriendelijke onkruidbestrijding.

Meer weten over duurzaam tuinieren? Volg dan het Facebook-account @onzedrentscheaa of bezoek de website www.onzedrentscheaa.nl

Waterbedrijf Groningen, Maarten van Wieringen

Er zijn in Nederland niet veel 5 kilometer lange verharde wandelroutes, dwars door de natuur. In het Hart van Drenthe ligt zo’n route. De eerste 2,5 kilometer heet het Melkwegpad, de tweede helft het Bospad. De paden zijn in 1974 aangelegd. In al die jaren hebben honderdduizenden wandelaars het Melkwegpad gelopen, vaak met als einddoel het voormalig Kamp Westerbork. Voordeel van een verhard pad is dat ook ouders met wandelwagentjes, rolstoelers en ander rollend materieel de route probleemloos kan doen, zelf met zondagse schoenen aan. Het Bospad is een aantrekkelijke route terug naar de parkeerplaats. Door het hele gebied lagen sloten om water snel af te kunnen voeren. Alles bedoeld om bos te kunnen telen. De laatste jaren zijn maatregelen genomen om de waterhuishouding te herstellen ten behoeve van verdroogde vennen. Het Hingsteveen is zo’n groot ven. Door de hogere waterstand kwam een deel van het Bospad een deel van het jaar onder water te staan. Dat knelpunt is sinds afgelopen winter opgelost met de aanleg van een brug over de slenk. Er is een prachtig zicht op het Hingsteveen ontstaan waar het hoogveen zich ongestoord verder kan ontwikkelen. Het zijn de pareltjes in het landschap en zo typisch Drents. Startpunt is de parkeerplaats bij het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.

Boswachter Evert Thomas, e.thomas@staatsbosbeheer.nl

Als we, mijn buurman Henk en ik, om negen uur bij de schuur van Marijke en Eduard aan komen fietsen staat Herman, onze coördinator, al te wachten. Niet ongeduldig, zeker niet. Eerder hoopvol voor de ochtend die komen gaat en blij dat het weer woensdag is. Binnen een paar minuten meldt de rest van de werkgroep zich ook. Marian, Frits, Hans, Joyce, Niek, Kitty, Jan, José, Piet, Ben en Marjolein. Allen inwoners van Gasteren. Zo’n tien, twaalf mensen. Het aantal varieert per week. Ongeveer eenderde is gepensioneerd. De rest werkt parttime of heeft bijvoorbeeld onregelmatige diensten. Ongeveer eenderde is vrouw. We hebben de jeugd al even achter ons liggen, maar dat willen we niet weten. Na de gebruikelijke ditjes en datjes (Ah, je bent er weer. Ziek geweest? Nee, weekje Lanzarote) laden we de gereedschappen in de auto van Herman: een kruiwagen, spaden, snoeizagen, takkenscharen en een kabellier. En dan vervolgens hup, naar de heide. Zo’n twee jaar geleden nam Herman Roepman het initiatief om een werkgroep te starten met als doel het opschonen van de heides rondom Gasteren. Zoals zoveel, vooral kleinere, heidevelden in Drenthe is een aantal heidevelden van Gasteren ook overwoekerd door verschillende struiken en bomen: Amerikaanse vogelkers, berk, lijsterbes, jonge eikjes en ander vrolijk gebladerte. Op zich een natuurlijk verschijnsel, dat dichtgroeien. Maar wie van mooie open heides houdt, en wie doet dat niet, doet er goed aan deze open te hoúden. Dat kan door begrazing door schapen of runderen. Zeg maar, Drenthe als ‘oerprovincie’. Maar als de overwoekering massaal is dan helpt alleen nog handmatig of machinaal verwijderen van de struiken en bomen. Uit contacten daarover van Herman met Het Drentse Landschap (HDL) en Landschapsbeheer Drenthe (LBD) bleek dat zij van harte bereid zouden zijn om vrijwilligers die daar wat aan willen doen, te ondersteunen. Zo gezegd, zo gedaan. Na zijn oproep in het plaatselijke stinkertje meldden zich meteen al zo’n twintig mannen en vrouwen.  Zo startten we in januari 2016. In eerste instantie zonder doorwrocht plan, dat kwam een jaar later. Gewapend met takkenscharen snoeiden we de vogelkers tot op de stam. Met spades groeven de sterke mannen exemplaren met wortel en al uit. Ik zag veel zweet bij mijn mede-werkgroepleden. De takken en stronken deponeerden we aan het zandpad. Het Drentse Landschap zorgde voor de afvoer. Dit was een aangename kennismaking, maar we wisten: dit was goed, maar niet goed genoeg. Want datzelfde jaar nog zouden de gesnoeide struiken met hernieuwde kracht weer uitlopen, met alle gevolgen van dien. En dan zouden we weer aan de gang moeten. Dat zou een gebed zonder end worden. Maar er kwam een echt beheerplan. De terreinen, de eigenaren, de te nemen maatregelen, de werkzaamheden, de planning, de soorten die we per se moeten laten staan (b.v. de vuilboom), alles staat er in. Opgesteld door Bart Kuiper van Landschapsbeheer Drenthe in overleg met Het Drentse Landschap en de betrokken particuliere eigenaren en natuurlijk Herman, onze coördinator. De werkgroep heeft ook al twee excursies achter de rug. Een naar een collega-werkgroep in Zeegse over hun ervaringen bij het Siepelveen in de Zeegser Duinen en een naar de Gasterse Duinen over de ecologie van de heide. Interessant en leerzaam. Om half elf gebeurt er iets opmerkelijks. Zonder hoorbaar signaal stoppen we met werken, leggen de snoeischaren, zagen en spades neer en komen we samen op een plek waar Kira, de vrouw van Roepman, de koffie met koek al klaar heeft staan. Koffiepauze deluxe. Herman doet, als hij de kans krijgt, met een serieus gezicht enkele mededelingen. Over zijn overleg met enkele particuliere grondeigenaren die ons misschien wel toe willen laten op hun terrein. Over het overleg met Landschapsbeheer Drenthe over de voortgang. Over de mogelijke inzet van een minikraantje voor het rooien van enkele ‘vogelkersplantages’. Over het gebruik van een kabellier voor de zware stobben. Hermans inzet is bewonderenswaardig en dat geeft óns weer energie. Na de koffie gaan we weer aan het werk. De takken en stobben leggen we nu op rillen aan de rand van de heide, een beetje verscholen in het bos. Het worden tijdelijke schuilplaatsen voor insecten, kleine vogelsoorten en zoogdieren. De rillen zullen in de komende jaren langzaam maar zeker vergaan. Om twaalf uur is het klaar. Bezweet, moe maar voldaan brengen we onze zagen, spades en scharen weer naar de auto van Herman. Sommigen zijn zo eerlijk om te bekennen dat de sofa die middag hun grootste vriend is. Waarom doen we dit van 15 augustus tot 15 maart? Het is vrijwillig en iedereen heeft zo zijn redenen. Vaak zijn het meerdere redenen. De een wil een paar uur de bovenkamer fris maken en los komen van zijn of haar dagelijks werk. De ander wil puur lichamelijk actief zijn. Weer een ander wil contact met wat andere inwoners van Gasteren. Maar allemaal vinden we het heerlijk om, zelfs bij regenspetters, in de natuur actief te zijn. Ook al zijn we geen biologen. En wat zo mooi is: het helpt! In het gebied dat we in 2016 en 2017 onder handen hebben genomen staan nu al nieuwe jonge spruiten van de struikheide! Er zijn hele mooie zichtlijnen en doorkijkjes gekomen. Klaar voor wandelaars en fotografen. En de terreineigenaren zijn ook enthousiast. Maar dat is logisch.

Peter Pasman, Gasteren

Voor wie ook zo’n natuurwerkgroep zou willen starten en van de ervaringen van de Natuurwerkgroep Gasteren zou willen leren, neem gerust contact op met Herman Roepman (h.roeps@planet.nl)

Een veel gebruikte doorsteek door het beekdal is bij de brug over het Taarlosche Diep, bij Taarlo. Vanaf dit verharde fietspad heb je een prachtig uitzicht over de drassige hooilanden aan beide zijden van de weg. In dit gebied foerageren weidevogels in het voorjaar, zoals kieviten, grutto’s en wulpen. Stap hier eens van je fiets af pak de verrekijker en bestudeer deze prachtige vogels eens in vol ornaat.

Twee jaar geleden is het moerasbosje aan de kant van Taarlo verwijderd om de kruidenrijke vegetatie meer ruimte te geven. Afgelopen winter is aan de overkant van de brug flink gesnoeid en is er een tiental bomen omgezaagd en zijn de stobben verwijderd.  Het resultaat is, als je nu op de fiets vanaf het Ballooërveld komt, een prachtige doorkijk over de beek en het beekdal. Doen!

Boswachter Kees van Son

Excursie: Vroege voorjaarswandeling Scheebroekerloopje

Datum: Zaterdag 14 april 2018

Starttijd: 07:30 uur

Startplaats: NP Parkeerplaats Hagenbrink bij Anderen aan de weg naar Anloo

Duur/afstand: 2 uur / ca. 4 km

Het Scheebroekenloopje is één van de kleinste loopjes van de Drentsche Aa. De wandeling gaat langs het beekdal met karakteristieke houtwallen. Onderweg vertellen de Nationaal Park gidsen over het landschap en de natuur.

Excursie: Fotografeer en meer: Siepelveen bij avondlicht

Datum: Dinsdag 17 april 2018

Starttijd: 18.30 uur tot 21.00 uur

Startplaats: Parkeerplaats Café Restaurant De liefde van de Drentsche Aa in Schipborg

Duur/afstand: 2,5 uur / ca.3 km

Het Siepelveen is een prachtig ven omringd door zandduinen. De Nationaal Park gidsen vertellen over het ontstaan van het veen en haar omgeving. De bijzondere  vegetatie waaronder gagel, verschillende soorten heide en eeuwenoude jeneverbessen krijgt eveneens aandacht. Benieuwd waarom dit het Siepelveen heet? De gidsen vertellen het tijdens deze excursie!

Tijdens de excursie is volop gelegenheid om foto’s te maken op fotogenieke plekken. Het meebrengen van een statief wordt aanbevolen evenals het dragen van waterdichte wandelschoenen. Honden worden niet toegelaten tijdens de wandeling.

Deze Fotografeer en meer excursie maakt deel uit van meerdere fotografie-excursies die door de seizoenen heen gegeven worden. Deze excursies zijn geschikt voor bezitters van alle typen camera’s. Kijk in de Activiteitenkalender op www.drentscheaa.nl of op facebook voor de overige data.

Excursie: Wandeling door het beekdal van het Oudemolensche diep

Datum: Donderdag 19 april 2018

Starttijd: 19.00 uur

Startplaats: NP Parkeerplaats Molensteeg bij Oudemolen aan de weg naar Gasteren

Duur/afstand: 2 uur / ca. 6 km

Het beekdal van het Oudemolensche diep behoort tot de kroonjuweeltjes van het Nationaal Beek en Esdorpenlandschap Drentsche Aa. Onder leiding van Nationaal Park gidsen kan worden deelgenomen aan een avondwandeling langs de meanderende beek, met zijn schitterende steilwanden en door bos en heidegebied. In het natuurgebied zijn bevers gesignaleerd, waarvan misschien sporen worden gevonden. Onderweg vertellen de gidsen over het geologische ontstaan en de flora en fauna van het gebied. Tip: draag stevige, waterdichte schoenen.

http://www.drentscheaa.nl/actueel/activiteiten/

Deelname aan Nationaal Park excursies is gratis en aanmelden is niet nodig. Na afloop van de excursies wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor het Gebiedsfonds Drentsche Aa.