Drentsche Aa Nieuwsbrief nr 44

Nationaal Park Drentsche Aa geeft in november een cursus Drentsche Aa Gastheerschap voor gebiedsondernemers. Deelnemers leren in vier bijeenkomsten over de verhalen, de bijzonderheden en de kwaliteiten van het Drentsche Aa landschap. Zowel op gebied van organisatie, ontstaansgeschiedenis, natuurwaarden alsook de cultuurhistorie van het gebied. Het Drentsche Aa landschap zit vol verhalen waarop de ondernemers haar gasten kan trakteren.

Het Drentsche Aa landschap lijkt een geschiedenisboek voor wie het landschap lezen kan. Het ligt vol sporen uit het verleden maar ook uit het heden. Wie kent het verhaal van het Poepenhemeltje, het halfwegboompje en de reuzen die de hunebedden hebben gebouwd? Wist je dat je in de ijstijd naar Engeland kon lopen en weet je waar poesjeszand kunt vinden? Het mooie is dat je van veel verhalen nog elementen kunt laten zien in het huidige Drentsche Aa gebied. Je kunt de gebiedsgasten er naar toe sturen en van het landschap laten genieten en beleven.

Ben je Drentsche Aa ondernemer en wil je je gasten ook de verhalen van het Drentsche Aa landschap kunnen vertellen? Geef je op voor de cursus en word zelf ambassadeur van het Drentsche Aa gebied. Aanmelden kan via de mail aan t.manak@ivn.nl

• Datum Maandagmiddag 6, 13, 20 en 27 november 2017
  Tijd 13:00 uur – 16:00 uur
  Kosten Deelname aan de cursus kost €150,- incl. cursusmaterialen

Nationaal Park Drentsche Aa biedt de gidsen elk jaar een inspirerende en verzorgde dag aan als dank voor hun tomeloze, vrijwillige inzet voor het Drentsche Aa gebied. Deze vrijwillige gidsen hebben een aparte opleiding gevolgd en vertellen het Drentsche Aa verhaal namens alle Drentsche Aa partners en gidsen door het gehele Drentsche Aa gebied. Dit jaar zijn we naar Nationaal Park Drents-Friese Wold geweest. Het was een gezellige en inspirerende gidsendag. Onder leiding van gids Hans Salverda kregen we een rondleiding over het Aekingerzand en zijn we bijgepraat over de Regio en de Koloniën Van Weldadigheid.

Ook interesse om Nationaal Park Drentsche Aa gids te worden? Neem contact op via onderstaande link: http://www.drentscheaa.nl/serviceblok/contact/

Ze staan er weer, de hooiruiters op het lage land aan het Looner Diep. Even wanen we ons terug in een boerenlandschap uit vroeger tijden. Op percelen waar na het grasmaaien de bodem vaak lange tijd nat bleef werden ruiters gezet. Een ruiter was een pyramideachtige houten constructie van palen met dwarsverbindingen waarop het materiaal werd opgetast om te drogen. Vrij van de grond, hol van binnen. Zo hadden zon en wind vrij spel en zorgden voor een optimale droging. Deze vorm van hooien was zeer arbeidsintensief omdat de vochtige bodem het gebruik van paarden meestal niet mogelijk maakte. Het gras werd met de zeis gemaaid en met de hooihark gekeerd. Het bijeenbrengen gebeurde met draagstokken die onder de draagoppers werden doorgestoken. Het optassen of ruiteren was handwerk waarbij bundels hooi gevouwen op de ruiters werden gelegd.

Een vorm van laden die ook gebruikt werd bij het laden van hooi op een wagen; een zogeheten “voer“. Daarbij was vooral het boomhooi belangrijk om het hooi met een boom (lange paal met knop aan de voorkant), een touw (liende) en een katrol vast te kunnen zetten. Ruiteren was een manier van drogen. Op de houten hulpconstructie werd hooi ook wel langer bewaard. Ruiters werden op hoge koppen in het land gezet. Opperen was een manier van transporteren. Vanuit oppers werd hooi op wagens geladen. Op percelen waar paarden gebruikt konden worden werden al snel machines gebruikt die ongewild zorgden voor mooie en boeiende taferelen. Om het hooi te schudden zorgden machines met grote wielen en een tiental ronddraaiende harken voor zich voortschroevende hooitunnels. Ook werden er machines gebruikt met een zestal krukassende vorkjes die het lange gras ver omhoog gooiden.

Bouwvormen uit het boerenerfgoed sierden vroeger het landschap.Het waren de hooiruiters, de hooioppers, de grote hooimijten, die met groot vakmanschap werden opgebouwd. Veel van deze vormen zijn in de schilderkunst terug te vinden. Bij het hooien waren veel mensen betrokken, ieder met zijn eigen vakmanschap. Je kon met paarden omgaan en mennen, grasmaaien met de zeis, hooikeren met een hark, bij het maken van oppers op de “tiem” paal staan, hooi opsteken, een voer hooi laden, of een hooimijt zetten. Hooien had zijn eigen sfeer, kende ook de spanning van de weersomstandigheden en de voldoening van een geslaagde oogst. Het leverde prachtige patronen en boeiende kleuren op in het landschap. Het geeft een fijn gevoel om vandaag de dag nog eens zo iets te mogen maken. De hooihark dient hierbij als symbool voor het aangeharkte boerenlandschap van vroeger.

Tekst en foto: Jan van Engen

In de week van de Drentse fietsvierdaagse bezocht de heer J. van Aartsen, commissaris van de koning in Drenthe, op de fiets met SP-statenlid Ko Vester, het grootste archeologische monument van Nederland. Bij de galgenberg ontmoette hij Jori Wolf, landschapshistoricus bij Staatsbosbeheer en samen keken ze uit over de middeleeuwse karrensporen in de heide. De geschiedenis van Drenthe is nergens beter af te lezen dan in dit fraaie natuurgebied. Herder Reinier van Klinken liet het belang van de kudde zien. Met zijn schapen en heidekoeien zorgt hij voor het dagelijkse graaswerk.

Met de St. Internationale Werkprojecten (SIW) uit Utrecht werkt Staatsbosbeheer al jaren samen om vrijwilligerskampen te organiseren in de Drentsche Aa. SIW zusterorganisaties werven in het buitenland jongeren om in andere landen vrijwilligerswerk te doen.

Dit jaar waren er 19 jongeren (uit België, Rusland, Duitsland, Mexico, Frankrijk, Taiwan, Turkije en Tsjechië) actief én 3 Nederlandse begeleiders. De jongeren komen hier om verschillende redenen. Het is prachtig om te zien hoe ze 2 weken lang samenwerken, eten, spelletjes doen en discussiëren. Ze gaan altijd sociaal met elkaar om, ongeacht hun vaderland, hun geloofsovertuiging of culturele achtergrond. De meeste jongeren willen andere culturen leren kennen. Velen zijn hoog opgeleid en spreken goed Engels, dat is tevens de voertaal in dit vrijwilligerskamp. Het is de wereld in een notendop en problemen worden in een handomdraai opgelost. Vorig jaar nog was er een Franse jongeman die perfect Engels sprak. Hij vertelde me, heel serieus, dat het zijn ambitie was om later president van zijn land te worden (het had de huidige president Macron kunnen zijn) Dit jaar vertelden 2 Russische jongens (“not from Russia, from SIBERIA!”) dat ze het klimaatprobleem willen oplossen door alternatieve energiebronnen uit te vinden. Kortom, jonge mensen die open staan voor anderen en de wereld.

Boswachter Kees van Son: k.son@staatsbosbeheer.nl

Staatsbosbeheer heeft voor het beheer in de gebieden trekkers nodig om dit beheer goed uit te voeren. Er worden jaarlijks vele honderden hectares gemaaid, waarbij rekening wordt gehouden met de planten en dieren. Sinds kort zijn al onze trekkers (en diesel-auto’s) aangepast op een nieuw soort diesel: Ssynfuel+

De voordelen van Ssynfuel+ zijn:

• Ssynfuel reduceert de CO2 uitstoot met 89% t.o.v. gewone diesel
• Ssynfuel wordt volledig geproduceerd uit herwinbare en duurzame grondstoffen, zoals plantaardige afvaloliën en -vetten
• Ssynfuel is volledig biologisch afbreekbaar wanneer het in bodem- of oppervlaktewater terecht komt. Dus geen blijvende schade aan natuur en milieu.
• Ssynfuel wordt duurzaam (zowel milieutechnisch als sociaal) geproduceerd
• De trekkers en auto’s zijn te herkennen aan het logo

Voor meer informatie: Boswachter Kees van Son: k.son@staatsbosbeheer.nl

Landgoederengordel bij Eelde

Datum: Zaterdag 23 september 2017
Starttijd: 14:00 uur
Startplaats: Parkeerplaats bij museum Vosbergen, Vosbergerlaan 35, Eelde
Duur/afstand: 2 uur

Als je vroeger heel rijk was, dan richtte je een landgoed in. Zo ontstond bij Eelde-Paterswolde een uitgestrekte landgoederengordel. De landgoederen zijn nu vrij toegankelijke, mooie wandeloorden. Tijdens deze excursie worden drie van deze landgoederen bezocht: Vosbergen, De Duinen en Lemferdinge. Elk met een eigen geschiedenis en bijzondere stukjes natuur.

Datum: Zondag 8 oktober 2017
Starttijd: 10:00 uur
Startplaats: Parkeerplaats oprijlaan van Landgoed Heidehof, Provincialeweg 2, Eext

Een Nationaal Park gids neemt de deelnemers mee in de rijke historie van het landgoed. In dit gebied heeft zich in de loop van duizenden jaren heel wat afgespeeld. De naam Hillig Meer ontleent zich aan een van de pingoruïnes die zijn ontstaan in de laatste ijstijd. Het gebied kent een eeuwenoude traditie van rituelen en begraven. De zeven oude grafheuvels van 3.000 jaar voor Christus bewijzen dat.

Het landhuis dat op het landgoed stond, is in de oorlog afgebrand. Bij de constructie van het huidige landhuis is rekening gehouden met de nieuwste inzichten van duurzame bouw waarbij de fundamenten van het afgebrande landhuis op een speelse manier zijn geïntegreerd.

We kijken onderweg naar de ontluikende natuur en vinden vast al wat vroegbloeiers. Na afloop staat er een kopje thee voor u klaar. Vanzelfsprekend kunt u ook informatie krijgen over natuurbegraven op Hillig Meer.

Datum: Zondag 22 oktober 2017
Starttijd: 10:00 uur
Startplaats: Parkeerplaats Pinetum aan de Anderenseweg bij Anloo

Het Evertsbos heet officieel Boswachterij Anloo en is in 1972 in handen gekomen van Staatsbosbeheer. In 1914 werd het eerste stukje bos geplant door de fam. Everts, die het 160 ha. grote terrein stukje bij beetje aankocht. Een grote variatie aan begroeiing en een pinetum zijn kenmerken van dit bos, evenals heide en vennen. Ook een hunebed en een paar grafheuvels bevinden zich in dit bos.

Deelname aan Nationaal Park excursies is gratis en aanmelden is niet nodig. Na afloop van de excursies wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd voor het Gebiedsfonds Drentsche Aa. Alle Nationaal Park excursies kunt u terugvinden op onze website: www.drentscheaa.nl

Maandag 18, dinsdag 19 en donderdag 21 september ontdekten en beleefden ruim 130 basisschoolleerlingen uit de gemeente Assen 'Nationaal Park Drentsche Aa’. Deze ‘natuurspeurderstocht’ is door IVN Drenthe (Instituut voor Natuureducatie en Duurzaamheid) ontwikkeld voor Nationaal Park Drentsche Aa. Kinderen bezochten vier verschillende locaties rond Oudemolen waar ze de natuur en het Drentsche Aa landschap ontdekten, ervaarden èn beleefden.

Het Nationaal Park onderwijsprogramma met allerlei praktisch les- en ontdekmateriaal is in het schitterende beekdallandschap rond Oudemolen uitgezet. Thema's zijn; vissen in de beek, weidevogels, bodem en kleine beestjes. Kinderen in waadpakken vissen midden in de beek, boren naar grondsoorten op de heide, vangen kleine beestjes in het bos en zoeken weidevogels in het veld. Door deze uitdagende werkvorm leren de kinderen over de verschillende kenmerkende onderdelen van het beekdal Drentsche Aa. Na afloop ontvangen alle kinderen het Drentsche Aa natuurspeurders-diploma. De tocht wordt begeleid door een IVN medewerker van het Nationaal park, Nationaal Park gidsen en vrijwilligers van Staatsbosbeheer.

Het onderwijs is een belangrijke doelgroep voor Nationaal Park Drentsche Aa. Door kinderen te informeren, laten beleven en actief in te zetten willen we ze interesseren en daardoor de betrokkenheid vergroten voor Nationaal Park Drentsche Aa en natuur en landschap in het algemeen.