Drentsche Aa Nieuwsbrief nr 58

Namens het Team Nationaal Park Drentsche Aa: Jaap Verhulst, Kees Folkertsma, Elaine Sapulete/Roelien Zwaan, Timanca Manak en André Brasse

Nationaal Park Drentsche Aa volgt de corona richtlijnen van het RIVM. Mede daarom is besloten dat alle Nationaal Park excursies en evenementen, vermeld in de Op Stap Krant Agenda, tot 1 januari 2021 niet doorgaan. Op onze website www.drentscheaa.nl en social media pagina's (Facebook, Twitter en Instagram) houden wij u op de hoogte.

Landelijk staat in 2021 het Nederlandse landschap in de schijnwerpers. Ook binnen veel Nationaal Park Drentsche Aa activiteiten staat 'ode aan het landschap' centraal. Want nergens ter wereld is het landschap op korte afstand zó divers als in Nederland. Dat zien we terug in het Drentsche Aa landschap. Ontdek bijzondere plekken en beleef Nationaal Park Drentsche Aa.

Noteer onderstaande data alvast in uw agenda:

18 februari: Drentsche Aa Thema-avond over het project Bio Economie Drentsche Aa. https://www.drentscheaa.nl/organisatie-beleid/eip-operational/

8 april: Drentsche Aa Thema-avond. Theo Spek houdt een lezing over het Drentsche Aa landschap.

10 juni: Drentsche Aa Thema-avond: Cindy de Jonge neemt ons mee in het leven van de Otter. 2021 is tevens uitgeroepen tot 'Jaar van de Otter'

Houd de aankondigingen op onze website in de gaten. Tijdstippen, aanmeldinstructies en locaties (of digitaal) worden nog bekend gemaakt.

Zoekt u nog een cadeautje voor onder de kerstboom? Denk aan de Nationaal Park Drentsche Aa natuurwijzer, met meer dan 150 afbeeldingen van planten en dieren die voorkomen in het Drentsche Aa gebied. Een prachtige kaart waarmee kinderen op zoek gaan in de Drentsche Aa natuur. De kaart is samengesteld i.s.m. diverse experts, werkzaam in het gebied. De natuurwijzer wordt gebruikt bij de NP Drentsche Aa onderwijsprogramma's maar wordt ook voor €5,- per kaart verkocht bij een aantal Drentsche Aa gastheren en -vrouwen:

• Zeegster Hoeve in Zeegse
• EigenErf Vleesvee in Schipborg
• Pannenkoekenboerderij in Gasteren
• Balloohoeve in Balloo
• Zorg & Natuur, Amelte

Het Drentsche Aa gebied heeft een nieuw ruiter- en menpadennetwerk. Eind september werd deze feestelijk geopend bij een nieuwe ruitervoorde in Schipborg. Onder toeziend oog van de aanwezigen namen twee amazones uit de buurt de proef op de som en gingen met hun paarden door de voorde: “We deden dit stiekem al vaker, maar nu mag het officieel”, riep één van de dames toen ze de wal weer opkwam.

Met de ingebruikname van de ruitervoorde is het project ‘Drentsche Aa te paard en te wagen’ afgerond. De gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo, Recreatieschap, Staatsbosbeheer, Waterschap Hunze en Aa's, het Nationaal Park Drentsche Aa en verschillende ondernemers en gebruikers werkten samen in dit project.

Naast aanleg van de ruitervoorde zijn in dit project ruiterpoorten, hekwerken en informatiepanelen geplaatst. De voorzieningen liggen aan de Hondsrug Trail: een (digitale) paardenroute van Coevorden tot Tynaarlo.

In opdracht van de Provincies Groningen en Drenthe gaat Prolander het gebied Polders Oosterland Lappenvoort als natuurgebied inrichten. De eerste stappen hiervoor zijn gezet met een systeemanalyse. Dit is de basis voor een concept inrichtingsplan. Het streven is dat dit eerste concept eind 2021 klaar is.

Dit project valt in een bredere natuuropgave van de provincies. Samen met verschillende partners wordt gewerkt aan het behoud van natuurwaarden, waarbij we de natuur weerbaar maken en er ruimte ontstaat voor toekomstgerichte landbouw en economische ontwikkelingen.

De eerste stap is een ecohydrologisch onderzoek, waarin de samenhang tussen flora, fauna, de bodem en waterhuishouding wordt onderzocht. Met grondboringen wordt de bodemopbouw inzichtelijk. Zo krijgen we een beter beeld van het gebied en weten we welke mogelijkheden er zijn voor de inrichting.

Komend jaar wil Prolander de stakeholders, grondeigenaren en bewoners betrekken bij het proces. Meer weten? Meld je aan voor de nieuwsbrief Meer in balans of neem contact op via n.faber@prolander.nl of 0592-365097.

Binnenkort (voor de Kerstdagen) verschijnt de eerste digitale boswachterspeurtocht in Nationaal Park Drentsche Aa. Deze speurtocht is geschikt voor kinderen van ongeveer 6 tot 12 jaar en (groot)ouders zullen onderweg zéker ook wat leren. Boswachter Bo leert kinderen over planten, paddenstoelen en dieren en leert ze op een leuke manier om verschillende diersporen te herkennen. Bo neemt de kinderen mee op een leuke en leerzame speurtocht door de Drentse natuur. In de speurtocht zitten opdrachten, filmpjes, geluidsfragmenten en tips om thuis verder mee aan de slag te gaan. De speurtocht wordt gratis én digitaal aangeboden. Houdt onze volgende nieuwsbrief en de website in de gaten!

Begin 2021 starten de saneringswerkzaamheden in het Hulseboschgat, ten westen van de bebouwde kom van Zuidlaren. Deze voormalige zandwinningsplas is in november 2019 aangekocht door de provincie Drenthe om de natuur in het Drentsche Aa gebied veilig te stellen. Bij bodemonderzoek is in een deel van de grond asbest aangetroffen. Na de sanering levert het gebied een nog betere bijdrage aan het realiseren van de natuur- en waterdoelstellingen die voor de Drentsche Aa zijn gesteld.

De vervuilde bodem wordt begin 2021, in opdracht van Prolander, door Sweco Nederland B.V. verwijderd. Hiermee wordt voorkomen dat de verontreiniging de kwaliteit van grond en water (verder) aantast. Sweco Nederland B.V. bereid een bestek voor, waarin wordt beschreven hoe de verontreinigde grond wordt ontgraven en afgevoerd. Naar verwachting start de aannemer in januari/februari met de werkzaamheden, die 3 à 4 weken in beslag nemen. Om het terrein toegankelijk te maken voor de werkzaamheden moet een aantal bomen worden gekapt. Vergunningen hiervoor worden binnenkort  aangevraagd. Na de saneringswerkzaamheden wordt schone grond aangebracht en worden bomen herplant.

Vragen? Neem contact op met Dirk Jan Leeuwerik van Prolander via 06 – 524 017 02 of d.leeuwerik@prolander.nl.

Staatsbosbeheer gaat landelijk komende jaren op meerdere locaties nieuw bos realiseren. Nieuw bos haalt CO2 uit de lucht en is goed tegen klimaatverandering. Het is ook goed voor de biodiversiteit, de kwaliteit van het landschap, waterbuffering, de gezondheid van mensen en de aantrekkingskracht voor toeristen en recreanten. Ook in het Drentsche Aa gebied zal de komende jaren nieuw bos komen. Onder andere bij Geelbroek, Scheebroek en het Deurzerdiep. Het gaat om natuurlijk bos wat goed past in de streek. Deels gebeurt dit via natuurlijke verjonging, maar er worden ook inheemse en autochtone bomen en struiken aangeplant.

Het boek ‘De Hondsrug - Landschap van eeuwen’ brengt de fascinerende geschiedenis van het Hondsruggebied in beeld. Het is een van de oudst bewoonde plekken van Nederland. Er leefden neanderthaler-jagers toen de laatste ijstijd nog moest beginnen. Bijna alle hunebedden vind je in het Hondsruggebied. Behalve een unieke geologie en een lange prehistorie heeft het Hondsruggebied ook een jongere geschiedenis vol verhalen.

Het boek is een uitgave van Het Drentse Landschap, die hierin nauw samenwerkt met De Hondsrug UNESCO Global Geopark en het Hunebedcentrum in Borger. Het boek is tot stand gekomen met behulp van vele partijen. Bertus Boivin schreef de teksten, Hans Dekker en Alle Oldenbeuving maakten de meeste foto’s en Albert Smit van Ga Creatief Meppel deed de vormgeving. Het is verkrijgbaar via de webwinkel van het Drentse Landschap , bij het Hunebedcentrum en bij diverse Drentse en Groningse boekhandels.

In coronatijd gaat veel werk bij Staatsbosbeheer in de Drentsche Aa “gewoon” door. Zo ook het maaiwerk, zoals je op de foto kunt zien. (foto: Michel Velderman)

We hebben het afgelopen jaar een aantal nieuwe collega’s verwelkomd:

• Stefan Wolthoff doet voornamelijk trekkerwerk
• Vincent de Lenne stuurt de meeste vrijwilligers aan en houdt de recreatieve voorzieningen bij
• Pieter Jan Wolf houdt zich bezig met grasafzet en projecten.

We zijn erg blij met de mix van jonge en heel ervaren mensen in het team. We werken hard aan verschillende opgaven zoals Nationale Parken Nieuwe Stijl, Natura2000, stikstofmaatregelen, hydrologisch herstel en natuurinclusieve landbouw.

In het cultuurhistorisch waardevolle beekdal van Nationaal Park Drentsche Aa maaien we jaarlijks zo’n duizend hectare grasland. Ongeveer 600 hectare hiervan doen we zelf, met eigen machines die aangepast zijn aan de natte omstandigheden. Ongeveer 400 hectare maaiwerk besteden we uit, maar een deel daarvan gaan we vanaf volgend jaar zélf uitvoeren met een nieuwe rupsmaaier. Het overgrote deel van ons maaisel wordt door lokale boeren gebruikt als stalstrooisel of op de akkers om het humusgehalte in de bodem te verhogen. Hierdoor hoeven ze minder vaak te beregenen en wordt uitspoeling van ongewenste stoffen naar het beekdal verminderd. En zelf besparen we op stort- en transportkosten van maaisel.

Suzanne Poyck, teamleider Staatsbosbeheer Drentsche Aa

Als gevolg van de lange droge zomers van 2018 en 2019 is de grondwaterstand langdurig laag geweest. De vitaliteit van sparren in heel Nederland, dus ook in NP Drentsche Aa, is door de droogte ernstig verzwakt. Een klein kevertje, de letterzetter, tast  de ongezonde bomen aan, waardoor veel sparren dood gaan. Na de iep, de es en de kastanje is nu blijkbaar de fijnspar aan de beurt. De kever dankt zijn naam aan het gangenstelsel dat hij onder de schors van de boom vreet. Deze gangen lijken wel wat op letters.

In het Nationaal Park sterven grote delen van de fijnsparbossen af en storten in. Inmiddels is duidelijk dat ook lariks en douglas kan worden aangetast, zij het op minder grote schaal. Op deze manier komt duurzame houtproductie in gevaar. Om te voorkomen dat aangetaste bomen een verspreidingsbron zijn, worden op de Hondsrug veel dode sparren omgezaagd en afgevoerd. Plaatselijk aangetaste bomen worden ook omgezaagd en afgevoerd om te voorkomen dat ze gevaar opleveren voor bezoekers. Er zullen snel weer spontaan nieuwe boompjes groeien die thuishoren in een natuurlijk bos en op sommige plekken worden wat gewenste boomsoorten aangeplant. Bos blijft hier bos!

De afgelopen jaren zijn er inspanningen geweest om een inrichtingsplan voor Geelbroek te ontwerpen. Hier zijn terreinmetingen en bodem- en milieuonderzoek voor gedaan. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan dit plannen naar verwachting zijn de tekeningen eind december klaar. De aannemer heeft het inrichtingsplan nodig om de werkzaamheden uit te kunnen voeren. Een belangrijke eerste stap is het aanvragen van de vergunningen bij de gemeenten, het waterschap en ProRail. Dit gebeurt in januari 2021. Naast de tekeningen worden ook andere belangrijke documenten bij de vergunningaanvraag gevoegd zoals het EBO-plan (Eigendom, Beheer en Onderhoud). Hierin staat beschreven wie verantwoordelijk is voor de nieuw aangelegde elementen in het gebied, zoals waterlopen, kades, stuwen en dergelijke. In een notendop: na de inrichting ontstaat een natuurlijk systeem van bos, struweel, ruigte, moeras en grasland. Het landschap wordt meer aantrekkelijk voor amfibieën,verschillende moerasvogels en de natuurgerichte recreant. De doelstelling voor het vasthouden van het water in natte perioden is gerealiseerd.Er treedt geen schade op voor de omgeving.

Heeft u vragen over dit project? Neem contact op met Arjan van Lubek van Prolander. Tel: 0592-365179 0f mail: a.vanlubek@prolander.nl